Wat is het verschil tussen plagen en pesten?
Plagen gebeurt normaal gesproken spontaan, kent geen lange tijd dus gebeurt niet dagelijks. Je bent gelijk aan elkaar en de ene persoon overheerst niet de andere persoon. De rol tussen 2 personen ligt niet vast, dat wil zeggen de ene keer plaagt de ene persoon en de andere keer de andere. Er zit gelijkheid in plagen. Plagen doe je niet om een ander pijn te doen, kan grappig zijn. Op het moment dat een persoon het plagen ervaart als pesten is dat een signaal waar goed opgelet moet worden. De persoon in kwestie vindt het niet grappig en kan er niet om lachen. Het plagen is altijd een 1 op 1 situatie, makkelijk te stoppen. Plagen komt bijna niet voor in een groepssituatie. Een simpel trucje om te weten of het plagen is of pesten is het volgende: De zender die plaagt bedoelt het leuk – de ontvanger vindt het niet leuk, niet fijn of vervelend. In dat geval is de persoon die ontvangt de bepalende factor. Ook al zegt iedereen eromheen dat het leuk en grappig is dan nog bepaald de ontvanger of het zo is binnengekomen. Dus belangrijk om te onthouden:
De ontvanger bepaalt of het plagen of pesten is! Niemand anders!
Op het moment dat het pesten wordt is er sprake van machtsverschil en kan de persoon zich niet verweren en dus niet op tegen de sterkere partij. Pesten is gemeen bedoelt en kan je niet in je eentje laten stoppen, daar heb je hulp bij nodig.
Groepsdruk
Pesten gebeurt meestal in groepsverband waarbij (vaker) één en dezelfde persoon bewust gekwetst wordt. Ook kent het een langere periode, gebeurt het dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaar na jaar. De gepeste en de pestkop (en de volgers) zijn niet gelijk aan elkaar. Het doel van het pesten is de persoon in kwestie te vernederen, pijn te doen, materiële, mentale of fysieke schade toe te brengen. De redenen zijn divers, van verveling tot afgunst, jaloezie, machtsvertoon. Het pesten begint altijd stiekem, liefst buiten het zicht van een verantwoordelijke volwassenen of leidinggevende. Als blijkt dat de verantwoordelijke het niet opneemt voor het slachtoffer zal het pesten steeds meer in het zich komen en is het voor de buitenwereld ook zichtbaar (vaak is dit een situatie die zich jaren kan voortzetten). Pesten komt het meest voor bij (jonge) kinderen, pubers en soms ook op de werkvloer bij volwassenen, de persoon is vaak ‘anders’ volgens de groep, gedraagt zich niet conform de groepsdynamiek is soms introvert of wat gevoeliger waardoor het makkelijk is voor de groep of de pestkop. Als het pesten niet wordt aangepakt kan het extreme vormen aannemen, ook buiten school of werktijd. Ook dat gebeurt bijna altijd in groepsverband. Voorbeelden zijn:
- Opwachten na schooltijd met de groep waardoor intimidatie ontstaat
- Stalking/achtervolgen offline en online
- Vernielzucht zowel fysiek, materieel als mentaal
- Online via diverse social mediakanalen (inbreuk op privacy en veiligheid van het thuis)
De groep/persoon is meestal (verbaal of fysiek) sterker/ouder/knapper/rijker (op verschillende niveaus). De groep die pest kent een hiërarchie, vaak zijn1 tot 2 personen de baas en zijn de rest zijn “volgers”. In de volksmond wordt dit bij vrouwen ook wel de “Queenbee” genoemd en de “Wannabee’s”. De “Baas” heeft vaak een grote mond of is heel slinks (geroddel) deze neemt in ieder geval het voortouw in het pesten. De volgers kijken of op tegen de “Baas”, willen ergens bij horen of zijn zelf bang om gepest te worden. De groepsdruk is daardoor erg groot. De groep vind zichzelf stoer en sterk maar leren en weten eigenlijk niet hoe ze echte vriendschappen moeten aangaan en/of onderhouden. Binnen de groep zal er geen ongedwongen en vriendschappelijke sfeer heersen, er is sprake van een negatieve energie. Het ego van de baas/leider is groot waardoor het wantrouwen naar de volgelingen ook steeds groter zal worden. Er is geen goede solide basis gelegd voor een oprechte, goede vertrouwensrelatie. Daardoor kunnen zowel de volgers als de “Baas” later problemen krijgen in hun sociale leven.
Hulp voor jou vroeg of later in je leven
Ben jij die Queenbee, Baas met grote mond of die stoere leider van een pestgroep? Besef dat je Wannabee/volgers bang voor je kunnen zijn, je de sfeer verziekt binnen de groep en je leer en werk prestaties beïnvloed van jezelf en de andere mensen om je heen. Maar misschien nog wel veel erger is het feit dat je het leven van een medemens kapot maakt en dat die de rest van zijn/haar leven te dealen heeft met het pestgedrag voortkomend uit jouw gedrag. Door jou gedrag zul je niet goed leren wat echte oprechte vriendschap inhoudt. Dus net als de persoon die je hebt gepest zul ook jij een slachtoffer worden van je eigen pestgedrag. Ook kan het zijn dat jij je als pestkop schuldig voelt, maar niet weet hoe je de situatie kunt keren en of hou je moet stoppen met pesten. Soms heeft een pestkop zelf een pestverleden of bevind zich in een negatieve thuissituatie en vraag je eigenlijk om (negatieve) aandacht. Herken jij je in 1 van deze situaties? Ben jij iemand die wordt gepest of ben je ooit gepest? Ben jij of was jij een pestkop, Queenbee, grote baas of leider? Of ben of was jij een volger, Wannabee? Wil je uit de negatieve spiraal worden gehaald, wil je die doorbreken (ook al is het al heel lang geleden) en word je niet serieus genomen? Zoek hulp, vertel je verhaal ook al moet dat soms wel 100 keer voor je echt wordt gehoord. Blijf er niet mee rondlopen, het verziekt je leven. Hoe jonger je bent en goede hulp krijgt hoe beter je eruit komt en een lang en gelukkig leven kan gaan leiden. Maar ook als het al heel lang geleden is, blijf er niet mee rondlopen ook voor jou zijn er goede professionals die je kunnen begeleiden.
Dan nog even een wetenschappelijk feitje:
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond wat de fysieke, mentale en emotionele gevolgen zijn van pesten op korte en op langere termijn. Dit onderzoek is tot stand gekomen omdat steeds meer mensen met verhalen naar buiten durven te komen. Vaak zijn het mensen die jarenlang gezwegen hebben over hun pestverleden uit angst om (weer) niet serieus te worden genomen of uit schaamte dat hen dit is overkomen. Omdat dit thema mij zowel persoonlijk, privé als professioneel aan het hart gaat wil ik dit met jullie delen.
Wat steeds terugkomt in door het onderzoek zijn de volgende thema’s:
- Eenzaamheid
- Minderwaardigheidscomplex
- Leerprestaties gaan achteruit of zijn verslechterd
- Angstig blijven voor schoolsituaties (voor je kind naar school moeten gaan)
- Wantrouwen bij het aangaan van nieuwe vriendschappen
- Teleurgesteld zijn in volwassenen en vriendschappen
- Depressie
- Zelfmoord (gevoelens) – ook later in de volwassenheid
- Geloven wat de pestkop en volgers hebben gezegd
- Buitengesloten voelen
- Laag zelfbeeld
- Onzeker zijn (ook bij nieuwe stappen die je maakt in je verdere leven)
- Vroegtijdige schoolverlating
- Faalangst (uitgelachen worden)
- Achterdocht
- Wantrouwen t.o.v. andere mensen
De psychische gevolgen die het heeft op zowel korte als lange termijn:
- Vermoeidheid
- Depressief
- Emotioneel
- Ontwikkelen van diverse angsten
- Perfectionisme
- Terugtrekken in eigen (fantasie)wereld
- Jezelf pijn doen (automutilatie) bv. snijden om innerlijke pijn niet te voelen
- Suïcide gedachten en/of suïcide
- Persoonlijkheidsstoornissen
- Manisch depressief
- Dwangneuroses
- Psychoses
- Fobieën
De sociale gevolgen die het heeft op zowel korte als lange termijn:
- Aangaan en/of behouden van een relatie
- Weinig of geen vrienden hebben (niet geleerde sociale vaardigheden/ angst voor vriendschappen aan gaan)
- Geen grenzen kunnen aangeven en daardoor moeite hebben met intimiteit
- Vinden van werk (in een nieuwe groep mensen bang zijn om te falen)
- Moeite hebben met het volgen van een opleiding (functioneren in een groep)
- Moeite hebben met het leren omgaan van feedback
- Moeilijkheden hebben in de relatie tot eigen kinderen
- Angst voor groepen mensen blijft bijna altijd bestaan
De fysieke gevolgen die het heeft op zowel korte als lange termijn:
- Slecht voor jezelf zorgen, de waarde van jezelf niet zien
- Fysieke klachten, psychosomatische klachten
- Eetstoornissen (anorexia/ boulimia)
- Slechte lichaamshouding, lopen en bewegen zoals je je van binnen voelt
- Automutilatie
- Chronische pijnklachten
Reactie plaatsen
Reacties